Steden en Staten (1000-1450) Nadat missionarissen in de vroege middeleeuwen het geloof hebben verspreid en het christendom tot wasdom is gekomen, wordt het platteland gesierd door houten kerkjes. Gaandeweg worden deze kerkjes te klein voor de groeiende geloofsgemeenschap. In de volgende eeuwen worden ze vervangen door eenvoudige stenen zaalkerken. Deze maken daarna plaats voor nog grotere (parochie)kerken. Rondom deze kerken ontstaan kleine nederzettingen, die uitgroeien tot de huidige kernen van Boxmeer.

Al deze kerkdorpen vallen lange tijd onder het gezag van de Heren van Cuijk. Totdat Jan de Boc I na de Limburgse Successieoorlog (1283-1289) soevereine rechten verkrijgt over het gebied. Hij wordt daarmee de eerste heer van de Vrije Heerlijkheid Boxmeer en neemt zijn intrek in een versterking op een strategisch gelegen duin aan de Maas. Een onderkomen dat door de eeuwen uitgroeit tot Kasteel Boxmeer.

Slechts een paar honderd meter verwijderd van deze versterking, vindt ruim een eeuw later – rond het jaar 1400 – in de crypte van de Sint Petruskerk het Heilig Bloedwonder plaats. Een gebeurtenis waarbij miswijn tijdens de consecratie letterlijk in bloed veranderde. Enkele druppen daarvan zijn op een corporale (een linnen doek die gebruikt wordt tijdens de Rooms-katholieke mis) terecht gekomen, een reliek dat wordt vereerd en jaarlijks duizenden pelgrims naar Boxmeer deed afreizen.