De onverwoestbare reus van Sambeek

Troepen van het Britsche 2e leger hebben de saillant door Noord-Brabant weer verder uitgebreid. Ten noorden van Oss wordt een steeds grooter deel van den Maasoever bezet. Ook ten zuiden van Boxmeer is nu een strook van 10 km langs de Maas in Britsche handen. De dorpjes Sambeek, Vortum, Vierlingsbeek en Groeningen zijn bevrijd.

Dit berichtte de Nederlandse verzetskrant Voor koningin en vaderland  op 4 oktober 1944. Voor de omgeving Boxmeer liep de Tweede Wereldoorlog op zijn einde: de bewoners waren eindelijk bevrijd.  Een stille getuige van deze gebeurtenissen was de Toren van Sambeek. De terugtrekkende Duitse troepen hadden dezelfde dag nog geprobeerd de toren voor de tweede keer op te blazen, omdat de geallieerde soldaten deze gebruikten als uitkijkpost. Ondanks alle beschadigingen bleef deze onverwoestbare reus overeind staan.

Op dat moment was de Sint-Janstoren al meer dan 400 jaar oud. Het bouwen duurde in totaal 46 jaar, wat toentertijd heel normaal was. Dit weten we door een gedenksteen die vlakbij de ingang stond en de volgende inscriptie had:

Heer Johan syn Soon Hendrik Hack
Doe het onnosel was
Doe lett ht den eersten Steen van desen Toorn
Ao. 1486 wert dat werk vanden Toorn bestaan
Ao. 1532. waar ’t voldaan
Sint Johansbeek

Hoe kwam het dat deze toren na twee explosies overeind bleef staan?  Dit had te maken met de stevige constructie. Aan de onderkant waren de bakstenen muren maar liefst vijf meter dik. En dat was ook toen al hard nodig. In de zestiende eeuw dreigden de Geldersen aan de overkant namelijk hun invloedssfeer tot in Brabant uit te breiden.

Voor de twee explosies had de toren ook al het een en ander te verduren gehad. Zo sloeg in de nacht van 11 op 12 maart 1702 de bliksem in in de toren, waardoor de hele kerk in brand vloog. Sinds het einde van de Tachtigjarige Oorlog was deze echter in protestantse handen en was het de katholieken verboden om in het openbaar hun geloof uit te oefenen. De kleine gereformeerde gemeenschap in Sambeek had niet genoeg geld om de kerk te herbouwen, maar de toren kon gelukkig nog wel worden gerestaureerd.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog is de oorspronkelijke kerk helemaal afgebroken. De toren is echter al die tijd overeind blijven staan en blijft de trots van Sambeek.